Vióulié(-di-lòngui-petalo)
Matthiola longipetala
Brassicaceae Cruciferae
Nom en français : Matthiole aux longs pétales.
Descripcioun :Planto óuriginàri de Grèço, forço raro au nostro. Trachis dins lis ermas e li champ. Fai de poulìdi flour roso-vióuleto emé de lòngui petalo à ounglet à la baso blanco. La planto, proun ramificado, èi cuberto de péu estela blanc ço que ié douno uno coulour griso. Se recounèis subretout à si fru di dos baneto (fotò).
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 10 à 60 (70) cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Matthiola
Famiho : Brassicaceae
Famiho classico : Cruciferae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 2 à 3 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Abriéu à Jun
Liò : Champ
- Ermas
- Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Mesoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Óurigino Grèço
Ref. sc. : Matthiola longipetala (Vent.) DC., 1821
(= Matthiola bicornis (Sibth. & Sm.) DC., 1821 )
Sòudo
Kali australis
Amaranthaceae Chenopodiaceae
Àutri noum : Vitraire, Barriho, Saussouiro, Saudo.
Nom en français : Soude de Ruthénie.
Descripcioun :Planto de l'an, poupouso, que trachis dins li relarg sala. Se destrìo de la sòudo-bastardo, Kali soda, emé si tijo mai roujo e si bratèio pas espinouso (li fueio soun pamens espinouso).
Usanço :La sòudo servié, à passa tèms, à la fabricacioun de saboun e de vèire. Un cop acampado, li sòudo coume d'àutri planto de bord de mar e de sansouiro coume li lis engano, èron cremado pèr recupera li cendre riche en carbounato (alcalin). Mescla i soubro d'òli, acò fai de saboun ; cadun counèis la qualita d'aquéu de Marsiho. Es uno planto pas marrido à manja, subretout boulido e adoubado coume d'espinarc.
Port : Erbo
Taio : 20 à 70 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Kali
Famiho : Amaranthaceae
Famiho classico : Chenopodiaceae
Ordre : Caryophyllales
Coulour de la flour :
Roujo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 3 à 10 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 50 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Sansouiro
- Mar
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Kali australis (R.Br.) Akhani & E.H.Roalson